NAPROMIENIANIE NA GŁĘBOKIM WDECHU
Już dawno wykazano, że radioterapia jest jedną z najbardziej skutecznych metod leczenia raka. Jednak ze względu na bardzo bliskie położenie lewej piersi i serca, jest ono narażone na napromieniowanie. Dlatego aby zminimalizować skutki uboczne tej ekspozycji stosuje się technikę DIBH. Dzięki niej dawka promieniowania, jaką otrzymuje serce pacjentki jest istotnie niższa. A to bezpośrednio przyczynia się do zmniejszenia potencjalnych skutków ubocznych prowadzonej terapii, czyli schorzeń kardiologicznych.
Podczas terapii pacjentka wykonuje głęboki wdech, wstrzymując powietrze. Zwiększona objętość płuc w czasie wdechu powoduje odepchnięcie serca od ściany klatki piersiowej. W tym czasie następuje napromienianie lewej piersi. Optymalne zespolenie obu elementów (oddech-dawka promieniowania) jest kluczowym czynnikiem powodzenia zabiegu. Praca akceleratora radiologicznego zsynchronizowana jest bowiem z ustalonymi fazami oddechowymi, a napromienianie wykonywane jest wyłącznie w momencie, gdy guz znajduje się w dokładnie ustalonej pozycji.
– Dzięki użyciu techniki DIBH zwiększa się ochrona mięśnia sercowego przed promieniowaniem jonizującym. Miesięcznie przy zastosowaniu tej metody leczymy ponad dwadzieścia osób. Są to przede wszystkim pacjentki z rakiem piersi. Warto przypomnieć, że przy napromienieniu raka piersi stosuje się dwie metody; na swobodnym i na głębokim wdechu. Jeżeli pacjentka jest w stanie zatrzymać wdech na odpowiedni czas w trakcie seansu napromieniania, wybiera się właśnie technikę DIBH. Wiele międzynarodowych i krajowych badań wskazuje na korzystne efekty zastosowania techniki DIBH w odniesieniu do ochrony mięśnia sercowego. Oczywiście wymaga to odpowiedniego przećwiczenia schematu postępowania przed zabiegiem, aby zweryfikować, czy pacjentka jest w stanie wstrzymać oddech w odpowiedniej chwili i na odpowiedni czas, już w trakcie wykonywania samego zabiegu – mówi dr n. med. Marcin Hetnał, Ordynator Oddziału Radioterapii Szpitala Rydygiera i Dyrektor medyczny Centrum Radioterapii Amethyst.
Za optymalne przygotowanie pacjentek do zabiegu odpowiada zespół techników Centrum Radioterapii Amethyst, pod kierownictwem Magdaleny Nalepy.
– Przed rozpoczęciem terapii nasz personel ćwiczy z pacjentami wstrzymywanie oddechu. Sprawdzamy jak długo pacjenci potrafią utrzymać wdech. Ten czas jest dokładnie mierzony, a następnie uwzględniany przy planowaniu napromieniania. Dzięki tej technice minimalizowane jest ryzyko wystąpienia powikłań kardiologicznych, ponieważ w trakcie nabierania powietrza klatka piersiowa rozpręża się, oddalając tym samym od serca. Dzięki temu serce pozostaje poza obszarem wysokiej dawki promieniowania.– mówi Magdalena Nalepa z Centrum Radioterapii Amethyst w Krakowie.
Używanie tej metody leczenia nowotworów w Centrum Radioterapii Amethyst jest możliwe dzięki zastosowaniu optycznych systemów do pozycjonowania i monitorowania położenia pacjenta (ang. Surface Guided Radiation Therapy, SGRT). Stosuje się je najczęściej w leczeniu raka piersi, w szczególności piersi lewej, gdyż pozwalają na napromienianie w technice głębokiego wdechu, co z kolei przekłada się na znaczne ograniczenie dawki terapeutycznej w sercu i minimalizację powikłań kardiologicznych po radioterapii.
– Stosowane w Centrum Radioterapii Amethyst systemy SGRT są na tyle uniwersalne, że mogą być używane do wspomagania kontroli leczenia praktycznie każdej okolicy anatomicznej, zwiększając precyzję i bezpieczeństwo leczenia. W przypadku gdy pacjent poruszy się na stole terapeutycznym, systemy SGRT zatrzymają napromienianie, zapobiegając dostarczeniu dawki w nieodpowiednie rejony. – mówi lek. Dariusz Martynów, specjalista radioterapii onkologicznej Centrum.
Ułożenie pacjenta w identyczny sposób podczas procesu przygotowywania planu terapii, jak i w trakcie podawania kolejnych frakcji radioterapii, stanowi duże wyzwanie dla techników, którzy bezpośrednio koordynują ten proces. AlignRT® zwiększa komfort i pacjenta, i personelu. Technologia jest bezinwazyjna i bezdotykowa. Na monitorze technik widzi natychmiast każde odchylenie od założonych granic tolerancji. W trakcie radioterapii w przypadku, gdy pozycja pacjenta ulegnie zmianie, AlignRT® automatycznie wysyła sygnał przerywający napromienianie.
System AlignRT® stosowany w Amethyście jest zainstalowany między innymi w 15 najlepszych ośrodkach onkologicznych w Stanach Zjednoczonych (w tym np. Mayo Clinic czy Cleveland Clinic).
